Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΟΥ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ Α/Φ ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΕΘΕΙ ΤΕΡΜΑ ΣΤΟ ΘΛΙΒΕΡΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ

Γράφει ο 

Επισμηναγός (Ι) ε.α Γεώρ. Β. Κασσαβέτης- τ. Κυβερνήτης Ο.Α.
τ. Μέλος Επιτροπής Διερευνήσεως Ατυχημάτων και Ασφαλείας Πτήσεων

Όσοι λιθοβολούν αυτές τις μέρες τους ψυχιάτρους , οι οποίοι παρακολουθούσαν τον συγκυβερνήτη Αντρέα Λιούμπιτζ, ή τους υπευθύνους της Γερμανικής Αεροπορικής Εταιρίας Germanwings για την τραγωδία της μοιραίας πτήσεως 9525, ή είναι θύματα της αγνοίας τους , σχετικά με τα θέματα της ψυχιατρικής και της νομοθεσίας η οποία διέπει τις διεθνείς Αερομεταφορές , ή αρέσκονται να υποδύονται τον ρόλο του δημοσίου κατηγόρου.

Από τη στιγμή που ανακοινώθηκε ότι ο συγκυβερνήτης της πτήσεως οδήγησε το Boeing- 320 στις πλαγιές των Γαλλικών Άλπεων άρχισε ένας καταιγιστικός επιμερισμός ευθυνών , τόσο στους.......  Γιατρούς που παρακολουθούσαν τον ασθενή πιλότο , όσο και στους υπολόγους post holders της άτυχης εταιρίας. Εις μάτην ορισμένοι ψυχίατροι και ελάχιστοι σοβαροί πραγματογνώμονες, οι οποίοι παρενέβησαν στις ατέρμονες συζητήσεις σε όλα τα τηλεοπτικά μέσα, προσπαθούσαν εναγωνίως να φωτίσουν την πραγματικότητα και να κατευνάσουν την μήνιν των αυτόκλητων Εισαγγελέων. Όμως τα πράγματα , πολλές φορές, δεν είναι όπως αυτά ικανοποιούν το δημόσιο αίσθημα, ή τους αυτόκλητους πραγματογνώμονες. Και εν προκειμένω:

α. H ευθύνη για την ισχύ των πτυχίων του ιπταμένου προσωπικού των Αεροπορικών Εταιριών ανήκει στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) κάθε χώρας και όχι στις ίδιες τις Εταιρίες. Ως εκ τούτου την άρτια υγεία κάθε πιλότου , βάσει της υφιστάμενης διεθνούς νομοθεσίας, την πιστοποιεί εξουσιοδοτημένος Γιατρός της ΥΠΑ και όχι ο Γιατρός της Εταιρίας.

β. Η κατάθλιψη , σύμφωνα με την άποψη των ειδικών ψυχιάτρων , δεν είναι εύκολα ανιχνεύσιμη. Συνεπώς , αν η διάγνωση είναι δύσκολη για τους ειδικούς, πολλώ μάλλον ήτο δύσκολο να διαγνωσθεί από τους συναδέλφους και συνεργάτες του. Εξ’ άλλου ποιος μπορεί να βεβαιώσει ότι ο παρακολουθών τον Αντρέα Λιούμπιτζ ψυχίατρος γνώριζε την ιδιότητά του , ώστε να ενημερώσει την υπηρεσία του; Αλλά και πέραν αυτού πως να ενημερώσει την Εταιρία , αφού τα ιατρικά δεδομένα θεωρούνται απόρρητα και η αποκάλυψή τους απαγορεύεται από τη Γερμανική νομοθεσία; Προφανώς αυτός ήταν ο λόγος που η Εταιρία δεν ενημερώθηκε για την , λόγω κατάθλιψης, διακοπή της αρχικής εκπαιδεύσεως του Λιούμπιτζ στην Αριζόνα των ΗΠΑ.

Το θέμα όμως που πρέπει να απασχολήσει από σήμερα τη διεθνή κοινότητα, αλλά και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Αερομεταφορών είναι τι πρέπει να γίνει , ώστε το φαινόμενο της τελευταίας εικοσαετίας να σταματήσει εδώ. Τα πολύνεκρα ατυχήματα της πτήσεως 185 της SILK AIR στη Σουμάτρα της Ινδονησίας με τους 104 νεκρούς το1997, της πτήσεως 990 της EGYPT AIR στις ακτές του Καναδά με τους 239 νεκρούς το 1999 ,της πτήσεως 9525 της Γερμανικής θυγατρικής Εταιρίας της Lutfhansa και άλλα τέσσερα ατυχήματα που απεδόθησαν στην ίδια αιτία είναι πάρα πολλά .Είναι καιρός πλέον ο αρμόδιος Διεθνής Οργανισμός να λάβει λυσιτελή νομοθετικά μέτρα , ώστε να τεθεί τέρμα στο θλιβερό φαινόμενο. 

Το μέτρο της παρουσίας εξουσιοδοτημένου μέλους πληρώματος θαλάμου επιβατών στο πιλοτήριο, σε περίπτωση ολιγόλεπτης απουσίας του κυβερνήτη ή του συγκυβερνήτη , μέτρο που έσπευσε να υιοθετήσει , κατόπιν εορτής, και η ελληνική ΥΠΑ, είναι ημίμετρο και δεν πρόκειται να αποδώσει, για τους εξής λόγους. Πρώτον, διότι τα πληρώματα θαλάμου επιβατών αγνοούν παντελώς τα συστήματα των διαφόρων τύπων αεροπλάνων και τον χειρισμό τους, που σημαίνει πως δεν μπορούν να αντιληφθούν τους χειρισμούς του αεροπλάνου στις διάφορες φάσεις της πτήσεως, ιδίως σε πτήση εντός νεφών και κατ’ επέκτασιν δεν μπορούν να ελέγξουν τυχόν επικίνδυνο χειρισμό του παραμένοντος στο cockpit πιλότου. Δεύτερον , διότι μια γυναικεία παρουσία στο πιλοτήριο μπορεί εύκολα να εξουδετερωθεί από ένα αποφασισμένο για όλα άνδρα πιλότο. Και τρίτον, διότι μόλις παρέλθει λίγος χρόνος και το ατύχημα ξεχασθεί, το μέτρο θα ατονήσει.

Αλλά τότε που βρίσκεται η λύση του προβλήματος; 

Σύμφωνα με το πάγιο αξίωμα της Ασφάλειας Πτήσεων, πρόληψη ατυχημάτων δεν σημαίνει έλλειψη ατυχήματος, αλλά έλλειψη των αιτιών δημιουργίας ατυχήματος. Συνεπώς το φαινόμενο μπορεί να εξαλειφθεί μόνο, αν ελεγχθεί αποτελεσματικά η σωματική και ψυχική υγεία των πληρωμάτων θαλάμου διακυβερνήσεως των αεροσκαφών της Πολιτικής Αεροπορίας . Το ισχύον σήμερα σύστημα της υγειονομικής παρακολουθήσεως των χειριστών από εξουσιοδοτημένους Γιατρούς της ΥΠΑ « μπάζει» από παντού και ιδού τα αποτελέσματα.

Ένα αποτελεσματικό , κατά την άποψή μας, μέτρο είναι το εξής. 

Αντί τα πιστοποιητικά υγείας των πιλότων να χορηγούνται από ένα εξουσιοδοτημένο παθολόγο, να χορηγούνται από αυτόνομες Υγειονομικές Υπηρεσίες των ίδιων των εταιριών, οι οποίες θα διαθέτουν Γιατρούς όλων των βασικών ειδικοτήτων , ήτοι Καρδιολόγο, Οφθαλμίατρο, Ω.Ρ.Λ., Παθολόγο, Ψυχίατρο, Νευρολόγο και Οδοντίατρο. Οι υγειονομικές αυτές υπηρεσίες θα παρακολουθούν ιατρικά το ιπτάμενο προσωπικό και θα χορηγούν και τις αναρρωτικές άδειες σε περίπτωση ασθενείας. Έτσι δεν θα υπάρχει περίπτωση να πάσχει από ψυχικό νόσημα ένας πιλότος και η εταιρία του να μη γνωρίζει το παραμικρό, λόγω της υπάρχουσας νομοθεσίας περί απόρρητων προσωπικών δεδομένων.

Ευελπιστούμε, πως με την εφαρμογή του ως άνω μέτρου θα περιορισθεί στο ελάχιστο ένα καταστροφικό φαινόμενο , το οποίο τείνει να αποτελέσει τη σύγχρονη μάστιγα των Αερομεταφορών , οι οποίες αναμφιβόλως αποτελούν το ασφαλέστερο μέσο μαζικής μεταφοράς ανθρώπινου δυναμικού.

Με Εκτίμηση